محفل اندیشه؛ آن باغ رویا، باغ سلطان حسین بایقرا
محفل اندیشه؛ آن باغ رویا، باغ سلطان حسین بایقرا
آبده تاریخی سلطان حسین بایقرا مانند دیگر بناه ها و آبدها تاریخی در حال از بین رفتن است.
سلطان حسین بایقرا آخرین پادشاه دوران تیموریان بود؛ که مقبره آن در مرکز چهار منار آسمان خراش هرات قرار دارد که در اصل مدرسه سلطان حسین بایقرا بوده و فعلا به جز دیواره ها و سنگ قبرش که توسط پنجره یی احاطه گردیده چیزی دیگری به جای نمانده است.
ایام الدین اجمل آمر حفظ آبده های تاریخی ولایت هرات میگوید ا که از مجموع آثارتاریخی ، ٣٠ درصد آن طی سالیان متمادی به علت رویداد های طبیعی و یا جنگ، به کلی تخریب شده است.
او میگوید در طول چند سال اخیر تنها ٣٠ درصد بناهای تاریخی هرات ، به کمک مردم و یا هم نهادهای بین المللی،بازسازی و ترمیم شده است.
آثار تاریخی هویت فرهنگی یک شهر را نشان میدهد و این ارزشهای تاریخی نیاز جدی به مراقبت دارد؛ چیزی که در چند سال گذشته به ان توجه نشده است.
محمد انور متین آگاه مسایل فرهنگی میگوید که در سالهای اخیر گام های مثبت در ترمیم ابده های تاریخی برداشته شده.
آقای متین افزود که حکومت افغانستان به منظور عمران و بازسازی آبدات تاریخی در هرات در پلان انکشافی سال 1390 که مقبره سلطان حسین بایقراه هم جزآن است در سال آینده آغاز خواهد شد
در همین حال شماری از شهروندان به این باوردند که وضعیت آبده تاریخی نسبت به سالهای گذشته در محراق توجه قرار گرفته و باورمند هستند در هر جا که ویرانه از آبدهای تاریخی که از گذشته به جای مانده ترمیم خواهد شد.
و از این سرمایه ملی همه مردم افغانستان باید حفاظت کنند.
سلطان حسین بایقرا ،آخرین پادشاه سلسله سلطنت تیموریان بود، یک فرد مقتدر و فرهنگی بود و دربار او درهرات یک مرکز درخشان از ادب و هنر عصر بود . به طورى که هرات کانون بزرگى از فرهنگ و دانش عصر به شمار مىرفت. وزیر دانشمند او ، امیر علیشیر بود،
در این کانون پر آوازه افرادى
همچون عبدالرحمن جامى ، کمال الدین بهزاد، ، و ملا حسین واعظ کاشفى دانشمندان معروف درخشیدند.
، وی اثری موسوم به مجالس العشاق و اشعاری به فارسی و ترکی دارد که در عرصه توسعه ادبیات و فرهنگ تلاش
زیاد کرد. سرانجام
سلطان حسین بایقرا در سال 911 هجری درگذشت و دستگاه سلطنت فرزندان تیمور برچیده شد.
اما مدرسه و مقبره آن ، که در طول چند دهه جنگ به یک خرابه تبدیل شده است ، که
به جز سطون های آن که قبلا یک گنبد هم داشت چیزی دیگر به جای نمانده است .
به مسولین در طول این مدت ْآبده ها تاریخی هرات چندان توجه یی نشده است ،همچنان بارها برای بازسازی این مقبره اقدام گردیده ولی نسبت به دلایلی تا کنون اجرا نشده است و به همان حال باقی مانده است . ولی گمان میرود که در آینده نزدک یونسکو کار ترمیم آنرا آغاز کند .
گزارش از حامد مایار
